Yeni bir şirket, tam anlamıyla sıfırdan tereyağı yapmanın bir yolunu buldu. Şirket, hayvanlara, bitkilere veya tarım arazilerine ihtiyaç duymadan, havadan alınan karbondioksitten ve sudaki hidrojenden yağ üretmenin yollarını geliştiriyor. Bu girişimin arkasında, milyarder Bill Gates’ten yatırım alan Orca Sciences çatısı altında yönetilen Savor adlı bir şirket bulunuyor.
Araştırmacıların amacı, çiftçiliklere duyulan ihtiyacı ortadan kaldırarak küresel emisyonların yüzde 8,5’ini oluşturan tarımın ürettiği sera gazı emisyon miktarını azaltmak olarak belirtiliyor.
Gates, çalışmayla ilgili bir blog yazısında “Süreç herhangi bir sera gazı salmıyor, hiçbir tarım arazisi kullanmıyor ve geleneksel tarımın kullandığı suyun binde birinden daha azını kullanıyor” dedi. Ayrıca Gates’in söylediğine göre, Savor’un en yeni ürünlerinden biri olan tereyağının tadı gerçeğiyle aynı. Gates, “En önemlisi, tadı gerçekten çok güzel, tıpkı gerçeği gibi, çünkü kimyasal olarak öyle” diyor ve ekliyor: “Gerçek tereyağı yemediğime inanamadım.”
Temel olarak yağlar, değişen karbon ve hidrojen atomu zincirlerinden oluşur. Bu kimyasal yapı taşlarını su ve havadan elde etmek ve daha sonra bunları hayvanlarda ve bitkilerde bulunanlarla moleküler olarak aynı olan yağlara dönüştürmek için biyokimyasal işlemlerden yararlanmak mümkündür. Savour, et, tereyağı ve sütteki yağlar gibi yağları üretmenin yanı sıra, dünyada en çok tüketilen ve doğal dünya üzerinde büyük etkisi olan bitkisel bazlı yağ olan palm yağı sorununu da çözmeye çalışıyor.
Ancak bu sürecin en büyük zorluklarından biri, uygun maliyetli hale getirilerek potansiyel fiyatını düşürmek ve tüketiciler için daha cazip hale getirmek. Yine de araştırmacılar, üretimin ölçeğini büyütmenin teoride çok fazla sorun olmaması gerektiğini söylüyor. Geçtiğimiz yıl Nature Sustainability’de yenilebilir yapay yağların üretilmesi hakkında yayınlanan bir araştırmanın başyazarı olan Kaliforniya Üniversitesi bilim insanı Profesör Davis, “Yağların güzelliği, onları biyoloji içermeyen süreçlerle sentezleyebilmenizdir. Tamamen kimyadır ve bu nedenle mükemmel verimlilik sağlayan daha yüksek basınçlarda ve sıcaklıklarda çalışabilirsiniz. Bu nedenle bunu büyük ölçeklerde yapmak için büyük reaktörler inşa edebilirsiniz” diyor.
